Koryto rzeki Grodarz, ul. Nadrzeczna, Kazimierz Dolny | Wernisaż: 2 sierpnia, godz. 20:00 | Czas trwania wystawy: 02-03.08.2013

Na co dzień ocembrowane kamieniem koryto rzeki Grodarz sprawia wrażenie grubo narzuconej krechy na subtelnie malowanym pejzażu. Zdaje się być absurdalnym cięciem na żywym organizmie miasta. Skąd w pięknie skomponowanym miasteczku taki zgrzyt, skąd tak mocna, zbyt mocna interwencja w naturalność miasteczka? Lecz z drugiej strony, czy owa nieoczywistość nie sprawiła, że miejsce to znalazło dla siebie inne przeznaczenie? Nawet jeśli jest ono chwilowe, raptem jedno, dwudniowe, to przecież przesądza o tym, jak ów kanał zostanie zachowany w powszechnej pamięci.  

Gdy w 2009 roku Kazimierska Konfraternia Sztuki urządziła tutaj po raz pierwszy wystawą dzieł swoich członków, rzecz wywołała konsternację. Obrazy? W takim miejscu? Tak zwyczajnie na kamiennej ścianie? Ale to tylko pierwsze wrażenie; gdy minęło, pojawiła się refleksja. A może tak właśnie trzeba, może to najbardziej właściwe miejsce. Kazimierska Konfraternia Sztuki istnieje i trwa od roku 2000. Potrafi wejść tam, gdzie Kazimierza dojrzeć nie sposób i skąd widać go najlepiej. Jej obecność w kanale Grodarza nie tylko ożywia miejsce, ale nadaje mu także znaczenie w innej, niż ta codzienna rzeczywistości – w rzeczywistości sztuki. Obie rzeczywistości występują w Kazimierzu obok siebie, choć właściwiej byłoby powiedzieć razem, a jeszcze właściwiej, że jedna bez drugiej nie może istnieć.  

Kazimierska Konfraternia Sztuki przywołuje pamięć o kolonii artystycznej, która istnieje tu od ponad stu lat i nadaje tej pamięci kształt współczesności. Z kolei wymiar zdarzeniu nadaje liczba uczestników wystawy; swoje prace pokazuje blisko 50 artystów. Trudno tu mówić o doborze twórców i ich dzieł, akcent pada raczej na swoistą żywiołowość, wyraz pulsu życia lokalnego środowiska artystycznego, jego zdolność twórczą. Miasto inspiruje nie tylko urodą krajobrazu czy architektury, ale też dziedzictwem pokoleń malarzy, którzy starali się znaleźć swoje miejsce w Kazimierzu i poprzez Kazimierz. Kazimierska Konfraternia Sztuki stanowi rodzaj ramy. Z jednej strony ukazuje całość, a więc wszystkich biorących udział w wystawie, z drugiej zaś każdego z osobna. Zbiorowość nie wyklucza tutaj indywidualności, przeciwnie – podkreśla ją.

„Kanał sztuki” pojawia się na Festiwalu Dwa Brzegi po raz czwarty, w większości wystawiają się ci sami malarze, a jednak jest to prezentacja inna. Nie tylko dlatego, że obrazy są inne. Bardziej dlatego, że obraz Kazimierza wciąż nabiera nowych kształtów, staje się źródłem wciąż nowych inspiracji. W wydaniu kazimierskim współczesność to nie tylko obecność w minionym, ale także obecność minionego dzisiaj. Gdy zacierają się kontury tożsamości własnej i społecznej, Kazimierz ją wyostrza. A  jest jeszcze suplement muzyczny. Dziady Kazimierskie – zespół powstały dwa lata temu, który składa się z młodych ludzi dziedzicznie „obciążonych” Kazimierzem. Muzycy są reprezentacją kazimierskiej diaspory. Chociaż losy życia sprawiły, że znaleźli się gdzie indziej, to ich muzyka, a zwłaszcza słowa, są tego dziedzictwa potwierdzeniem. Grają i śpiewają coś w rodzaju folku kazimierskiego. Z humorem odwołują się do tylko tu znanych miejsc, barw, kodów, odniesień. To inny, ale spójny wyraz Kazimierskiej Konfraterni Sztuki. Bo realność nie musi być tym samym co rzeczywistość.

Waldemar Odorowski