PL | 1964 | 92 min.
reż|dir Janusz Morgenstern prod|pro Mieczysław Wajnberger scen|wr Roman Bratny zdj|ph Jerzy Wójcik mon|ed Mirosława Garlicka ob|cast Andrzej Łapicki, Tadeusz Łomnicki, Ewa Wiśniewska, Edmund Fetting, Tadeusz Kalinowski, Henryk Bąk, Franciszek Pieczka, Wojciech Siemion dys|dis Studio Filmowe Perspektywa

Zrealizowany w czasach gomułkowskich film rozrachunkowy był jedynym, który przedstawiał wówczas epokę stalinowską. Powstawał w atmosferze niecenzuralności. Powieść Romana Bratnego, na podstawie której został nakręcony, napisana została w 1957 roku, a wydana dopiero 10 lat później, kilka lat po realizacji filmu. Morgenstern przedstawił „okres błędów i wypaczeń” z maksymalnym możliwym wówczas do uzyskania obiektywizmem. Wkrótce po premierze film powędrował na półkę na ponad 20 lat. O problemach z realizacją tak mówił reżyser po latach: „Sprawę nadzorował osobiście towarzysz Zenon Kliszko, prawa ręka Gomułki. Przekonywano mnie, że przecież opowiadam o roku ‘56: przełom, dużo ludzi wyszło z więzienia. ‘A u pana jest tak smutno’ – mówiono. Długo się broniłem, ale mnie przekonali.”

Fabuła opowiada o losach trzech postaci. Szlachetny działacz komunistyczny (Tadeusz Łomnicki) jest zaszczuwany przez kacyka, który podczas zebrania partyjnego oskarża go o „brak czujności”. Młoda działaczka ZMW (Ewa Wiśniewska) interweniuje w sprawie uwięzionego ukochanego, lotnika RAF-u, który brał udział w bitwie o Anglię (Andrzej Łapicki). Jego jedyną winą był powrót do Polski po wojnie. Śmierć Stalina będzie przełomem w życiu bohaterów.